Fantastyczny Pan Lis (Fantastic Mr. Fox) wg Wesa Andersona jest zdecydowanie lepszą wersja słynnej książki Roalda Dahla o tym samym tytule.
Roald Dahl brytyjski pisarz i autor książek dla dzieci, który zdobył międzynarodową sławę dzięki swojej niezwykłej wyobraźni i dowcipowi. Urodził się w Llandaff w Walii, w rodzinie norweskich imigrantów. Kiedy miał trzy lata zmarł jego ojciec, co miało duży wpływ na jego późniejszą twórczość pisarską dla dzieci. Nie bez znaczenia było też spotkanie w wieku sześciu lat Beatrix Potter, autorkę Opowieści o Piotrze Króliku. W młodości uczęszczał do szkół z internatem, gdzie często doświadczał rygorystycznego traktowania i przemocy. Z plusów był pobyt w Repton, gdzie przysyłano do szkoły czekoladki do testowania przez uczniów z fabryki Cadbury. Co oczywiście znamy z jego książek. A miłość do czekolady zabrał też do grobu.
“Ważę mniej niż kromka chleba, zaraz wracam.”
Podczas II wojny światowej Dahl służył jako pilot myśliwca w Royal Air Force, ale jego karierę przerwał wypadek lotniczy. Po wojnie rozpoczął karierę pisarza i zyskał sławę jako autor książek dla dzieci. Jego pierwszą znaczącą książką była „James i brzoskwinia olbrzymka”. Jego twórczość pełna jest niezwykłych postaci, fantastycznych przedmiotów i co najważniejsze, humoru.
„Nigdy nie spotkałem nikogo, kto tak uparcie pisałby słowa o znaczeniu dokładnie przeciwnym do zamierzeń”
Najbardziej znane książki Dahla to „Charlie i fabryka czekolady„, „Fantastyczny Pan Lis”, „Matylda”, “Wielkomilud” i wiele innych. Jego książki często ukazują “niegrzeczne” dzieci jako bohaterów, co sprawia, że są one zarówno zabawne, co pouczające. Nazywany „jednym z największych gawędziarzy dla dzieci XX wieku”, doczekał się wielu ekranizacji. Dahl otrzymał wiele nagród za swoją twórczość, a jego książki są nadal popularne na całym świecie.
Książka Fantastyczny Pan Lis została po raz pierwszy opublikowana w 1970 roku i z grubsza odpowiada scenariuszowi filmu. Pan Lis prowadzi spokojne życie w norze wraz z rodziną, ale tęskni za złodziejskim fachem. Decyduje się więc dokonać napadu na trzech bogatych farmerów.
“Pamiętajcie beagle kochają jagody.”
W filmie, kiedy złapany w pułapkę wraz z żoną Pan Lis dowiaduje się, że będą mieli potomka, postanawiają rzucić złodziejski fach. Ta decyzja sprawi, że Pani Lis odetchnie z ulgą, a Pan Lis coraz bardziej będzie się nudził w swojej stacjonarnej i pozbawionej adrenaliny pracy. Do czasu, kiedy postanawia kupić nowy dom, wyjść z lisiej nory i zamieszkać w wypasionym drzewie, z widokiem na trzech bogatych i najniebezpieczniejszych farmerów. Gruby, mały i chudy. A na dodatek wredni i zapalczywi.
Boggis obżerał się codziennie kurczakami, które sam hodował. Ba! mało codziennie, trzy razy dziennie codziennie i na deser! Co dawało dwanaście kurczaków dziennie.
Nate Bunce hodował gęsi i to też stanowiło jego główny posiłek. Jego posiłek był jednak bardziej wykwintny, jeśli można tak powiedzieć. Obżerał się pączkami domowej roboty faszerowanymi gęsią wątróbką.
Frank Bean wyhodował własny gatunek indyków i jabłoni. Stworzył więc najprzedniejszy w okolicy cydr.
“Dlaczego jestem Lisem? A nie koniem, chrząszczem albo bielikiem? To kwestia egzystencjalna. Kim jestem? Jak lis może poczuć, co to szczęście, bez, za przeproszeniem kurczaka miedzy zębami?”
Pewnego dnia Pan Lis nie może oprzeć się swojej naturze i postanawia poczuć się jak dawniej. Przeżyć dreszczyk emocji i okraść wszystkich trzech farmerów. Co udaje mu się z powodzeniem. Rozsierdza to oczywiście wspomnianych okrutników o fatalnym podniebieniu, którzy przy pomocy głodu i koparek próbują dopaść jego i jego rodzinę. Tutaj się zatrzymajmy.
“Co za kobieta. Wciąż piękna jak szarlotka z cynamonem.”
Film w fantastyczny sposób pokazuje podejście do jedzenia ludzi i zwierząt. Pazerni i niepohamowani w swoich apetytach farmerzy, pomimo dostępu do wszelkich możliwych specjałów jedzą wciąż to samo. Rodzina lisów i współpracujących z nimi zwierząt skupia się na przetrwaniu, doceniając rozkosze stołu. Urządzenie wielkiej uczty jest tego zwieńczeniem.
“To nawet dobrze że powódź nam przerwała, bo niezbyt podobał mi się toast, który wznosiłem. Zacznę od początku. Gdy patrzę na ten stół z tyloma przysmakami, widzę dwóch znakomitych prawników, świetnego pediatrę, wspaniałego kucharza, wybornego agenta nieruchomości, wybitnego krawca, zmyślnego księgowego, utalentowanego muzyka, renomowanego poławiacza plotek i chyba najlepsza spośród obecnie tworzących malarkę krajobrazów. Może niektórzy z was czytują nawet moja kolumnę. Choć wątpię. Widzę też grupę dzikich zwierząt. Z ich nieokiełznana natura i talentami.”
Niestety ani uczta, ani film nie kończą się książkowo, a zwycięstwo pozorne jest słodko-gorzkie i prowadzi do niezbyt optymistycznych wniosków. Farmerzy przekształcają swoje plony w niezdrowe produkty w sklepach, a lisy nadal kradną, tylko teraz żywią się niezbyt zdrowo. Można się pokusić o analogie do podbijanych ludów, zarówno rdzennej ludności amerykańskiej, jak i obszarów zajętych przez kolonizatorów. Można też zostać przy istocie wszystkich stworzeń na ziemi i ich naturze, współdziałaniu oraz sile przetrwania.
“Te krakersy są zrobione z syntetycznych gęsi, a te podroby ze sztucznych gołębi. Nawet jabłka wyglądają na sztuczne. Ale przynajmniej mają gwiazdki. Będziemy dziś jeść i to razem. Nawet w tym niezbyt przyjemnym świetle jesteście bez wątpienia pięciorgiem i pół najcudowniejszych dzikich zwierząt jakie spotkałem w życiu. Wznieśmy pudełka. Za przetrwanie!”
Ten fantastyczny film (tak celowo się powtarzam!) w miodowo-jesiennej kolorystyce ma też w fantastycznych aktorów z głosami: George’a Clooneya, Meryl Streep, Willema Dafoe, Jasona Schwartzmana, Billa Murraya, Michael’a Gambon. Łączy w sobie elementy komedii, przygody i rodzinnej historii o odwadze, przyjaźni i przekraczaniu własnych ograniczeń. Animacja zyskała uznanie zarówno u krytyków, jak i widzów, a także zdobyła kilka nagród i nominacji. Wes Anderson zachował w filmie charakterystyczny dla siebie styl i estetykę, co sprawiło, że „Fantastyczny Pan Lis” jest unikalnym i niepowtarzalnym filmem nie tylko dla dzieci.
Już niebawem przepis z filmu i nie będą to kurczaki, ani pączki z wątróbką. Stay tuned!
Bądź miła. Bądź miły 🙂
Po więcej ciekawostek, smaczków i innych filmowo-kulinarnych delikatesów z kina, VOD, streamingów (Netflix, HBO Max, Prime Video, Disney+, AppleTV, SkyShowtime), zapraszam do zapisania się na mój NEWSLETTER (ekskluzywne treści), obserwowania bloga Kino i Kuchnia na facebooku albo na instagramie. A jeśli spodobał wam się wpis lub przepis na filmowe danie to dajcie lajka tu albo tu albo tu i tu.
